Vriendschap en andere Boekenweek ongemakken

Het thema voor de Boekenweek is dit jaar ‘Vriendschap en andere ongemakken’. Maar wat is een vriend? Sinds de intrede van de social media is het woord helaas nogal gedevalueerd. Moest je vroeger eerst jarenlang krediet opbouwen door klaar te staan in noodgevallen en liep je menig kletsnatte uithuilschouder op van gedeeld liefdesverdriet, hoef je nu alleen maar te klikken op ‘volgen’ of ‘vriendschapsverzoek bevestigen’. Et voilà! Je hebt er een vriend bij.

Maar niet te vroeg gejuicht, want in vrienden heb je zeker gradaties. Zo zijn er de kennissen, schoolvrienden, goede buurvrienden, penvrienden, rasvrienden, beste vrienden en hartsvrienden. En dan heb je nog de Vrienden van Amstel live. Biervrienden in levende lijve dus.


Helaas zijn er ook verkeerde vrienden. Wie herinnert zich niet de laatste woorden van Julius Cesar voordat hij in de senaat vermoord werd: Et tu, Brute? (Zelfs jij Brutus?) Ja, met vrienden zoals Brutus heb je geen vijanden nodig. En wat dacht u van Judas? Vrienden die je verraden met een kus? Vriendelijk bedankt.

En nu vraagt Nico Dijkshoorn mij in het kader van het thema van de Boekenweek een vriendschapstest te maken. Of ik eerlijk wil antwoorden en niet wil zeuren als de uitslag heel erg tegenvalt (‘Kijk wie het zegt.’).

Dapper als ik ben multiple choice ik mij door vragen als ‘Je treft je beste vriend(in) in bed met je partner’ en ‘Je krijgt van je beste vriend(in) een lot uit de loterij en er valt 250 duizend euro op, wat doe je dan?'
Tja, wat doe je dan? Als dezelfde vriend die met mijn partner tussen de klamme lappen lag, mij als goedmakertje dat lot heeft gegeven, zou ik denken: ‘Goh, had ik mijn partner maar eerder uitgeleend!’

Wil jij de test ook maken? Moet je wel eerst even vrienden worden van de Boekenweek op Facebook. Kijk zo doe je dat.

Vriendschap is liefde op het eerste woord.
- Harry Mulish

Ria Schopman is Growing A Book called Alea!

Dankzij de deadline

Hij pakt je bij je lurven en zit je achter je vodden aan. Hij is nooit ruim genoeg en zo flexibel als een blok beton. Hij is ongeveer net zo populair als een meedogenloze dictator of een ongeneeslijke ziekte: de deadline. En als klap op de vuurpijl zit het woord ‘dood’ er ook nog in, wat ook al geen vrolijke associaties oproept.

Toch is hij nodig. Want als iets de verbale diarree van een schrijver kan stoppen, is het een tijdslimiet. Als iets een Vertelsmurf het zwijgen kan opleggen, is het een uiterste datum waarop het verhaal uit moet zijn. Als iets een spraakwaterval kan droogleggen, is het wel een deadline. Je kan namelijk blijven aanvullen, opvullen, invullen, doorlullen, maar het houdt een keer op.

Persoonlijk ben ik de deadline steeds meer gaan waarderen. In mij huizen namelijk, zij aan zij, de chronische uitsteller en de hopeloze perfectionist. Samen hebben zij het goed voor elkaar. De perfectionist legt de lat zo hoog dat ik er zelfs met een polsstok nog niet overheen kan springen en tja, als het toch geen haalbare kaart is: ‘Waarom zou je er dan nog aan beginnen?’ vult de chronische uitsteller maar al te graag aan.

Zo heeft dit olijke tweetal al heel wat goede ideeën in de kiem gesmoord. Tot voor kort konden ze ongestoord hun gang gaan. Maar als een duveltje uit een doosje was hij daar opeens: de deadline.

De bewegingsloze lijn, die de onwrikbaarheid van de tijdslimiet verbeeldt. Ik mag hem wel. Zonder, opgelegde, dan wel zelf ingestelde deadlines, zou het bij mij anders nooit af komen. Dus voortaan betekent deadline voor mij: het is af omdat het niet uitgesteld is, het is goed genoeg omdat het niet perfect is.

Mijn manuscript Alea ligt nu bij de uitgeefmanager van TenPages dankzij de deadline, of moet ik zeggen: Dank zij de deadline!

　

Ring the bells that still can ring
Forget your perfect offering.
There is a crack in everything,
That's how the light gets in.
-Leonard Cohen

Ria Schopman is Growing A Book called Alea.