So you think you can write?

Er is geen talent zo illuster of er is wel een competitie voor uitgevonden om de bezitters ervan uit de krochten der onbekendheid de spotlights in te sleuren.

Ben je zoetgevooisd dan kun je bij de commerciële omroepen heen en weer kaatsen tussen ‘Idols’, ‘Popstars’, ‘X-factor’, ‘Beat It’, ‘The Voice’ en ‘The Winner Takes it All’. Het was nog nooit zo makkelijk een grand slam aan talentenjachten af te werken. Voor overige variététrucjes kan je terecht tussen de grootste schuifdeuren van Nederland genaamd ‘Holland’s Got Talent’, dat wat mij betreft door het abominabele niveau beter ‘Heel Holland Bakt Er Niets Van’ had mogen heten, met een knipoog naar de gezellige taartenparade bij omroep Max.

Kan je koken zit je bij ‘Top Chef’ en heb je de elastieken benen van Foxie Foxtrot belooft Dan Karaty je gouden tijden in ‘So you think you can dance’. Schrandere Willie Wortels etaleren hun onmisbare uitvindingen bij ‘Het Beste Idee van Nederland’ ( hoe hebben we ooit zonder een pitabroodje standaard kunnen leven?) terwijl tweederangs BN-ers de paal in kunnen voor het programma ‘Celebritity Pole Dancing’. Zelfs als je een geinig boeketje in elkaar kan flansen, maak je ineens kans op de titel ‘Hollands Beste Bloemstylist’. Voor naald-, draad- en schaarkunstenaars is er goed nieuws: RTL zoekt nog kandidaten voor een bloedstollende naaiwedstrijd ‘Door het Oog van de Naald’.

Maar waar blijft het dichters duel, de penridders race, de schrijvers schermutseling? Het antwoord zal u verbazen: Peru. Toegegeven, het land van lama’s en Machu Picchu, leverde in 2010 met Mario Vargas Llosa de winnaar van de Nobelprijs voor de literatuur, maar staat toch niet bekend om baanbrekende televisie formats à la Talpa. Toch geven ze met ‘Lucha Libro’, Strijd der boeken, een voorbeeld waar onze John nog een puntje aan kan zuigen.

Compleet met cape en een masker die niet zouden misstaan op een nerdy stripboekenconventie, nemen de schrijvers in de auteursarena plaats met als enig wapen hun laptop. Ze krijgen van de scheidsrechter drie woorden en vijf minuten de tijd om een verhaal te fabriceren aangemoedigd door een hartstochtelijk publiek. De prijs: een contract bij een uitgever.

Dus beste John, laat auteurs in plaats van met dat voorspelbare schrijversblok eens lekker met elkaar worstelen.

Wordt het wordt het niet eens tijd voor 'De Pen van Holland' of 'So you think you can write?'

http://nos.nl/op3/artikel/558995-gemaskerde-schrijvers-worstelen-om-boekencontract.html

Ria Schopman is Growing A Book called Alea!

Schrijf van me lijf!

Gelukzoekers opgelet: gooi je Staatsloten weg en stuur je goeroe terug naar de ashram waar hij vandaan kwam! Er is een betere remedie tegen misère: schrijven.

Gedachten ordenen en ervaringen verwerken door ze neer te pennen heeft een heilzame werking op de getergde geest. Amerikaans onderzoek toonde aan dat het hersengebied dat actief is bij het optekenen van gevoelens, hetzelfde is als waar de emotionele controle huist. Terwijl we onze negatieve emoties temperen, krijgen we tegelijkertijd het idee dat we grip hebben op de situatie. En wie wil dat nou niet? Behalve de farmaceutische industrie die de verschuiving van Prozac naar Proza uiteraard met lede ogen aanschouwt.

Als je ook nog met de hand schrijft, ben je helemaal goed bezig. Neuropsycholoog Margriet Sitskoorn is een voorstander van de ouderwetse aanpak. Als je de pen af en toe schalks tussen de lippen klemt, zegt ze, gebruik je dezelfde mondspieren als bij het lachen en dat stuurt een gelukssignaal naar de hersenen. Hoelang is het geleden dat u iemand blij zag worden nadat zij een laptop overdwars in haar waffel had gestopt?

Schrijven dus, en wel met de hand. Pythagoras zei het al: Woorden zijn de adem van de ziel. Dus blaas, wasem, puf, hijg, snuif, steun en zucht je gevoelens het papier op. En val af.

Wat?

Jawel, wetenschappers publiceerden een artikel over twee groepen vrouwen met overgewicht die een 15 minuten durende schrijfoefening deden. De dames van de ene groep waren een maand later gemiddeld anderhalve kilo lichter, de andere groep was gemiddeld ruim een kilo aangekomen. De afvallers gaven hun zelfvertrouwen een oppepper door te schrijven over de belangrijkste waarde in hun leven, de aankomers schreven over een waarde die onderaan hun lijstje bungelde.

Anderhalve kilo afvallen met 15 minuten schrijven! Dan ben ik alleen door deze column al drie kilo kwijt en zou het schrijven van een boek me zeker drie kledingmaten minder moeten opleveren.

En ineens weet je het: Ik vraag of ik de 75.000 artikelen in hun encyclopedie mag herschrijven. Alle 26 delen. Met de hand. En na mijn opzienbarende metamorfose schrijf ik daar dan weer een bestseller over: Schrijf van me lijf! of Hoe de Winkler Prins-methode van mij een gelukkig gratenpakhuis maakte. Het omslagontwerp is al klaar.

Ria Schopman is Growing A Book
Alea is nu verkrijgbaar in de boekhandel of online http://www.bol.com/nl/p/alea/9200000021556977/

De perfecte lezer

Iedere zichzelf respecterende schrijver is tevens een fervent lezer met de stiekeme wens in de voetstappen van door hem of haar bewonderde voorgangers te treden. Als auteur lees je daarom keer op keer de pennenvruchten van je literaire voorbeelden in de hoop de daarin verborgen code te ontcijferen die jou zal helpen net zo’n meesterwerk af te leveren. Eenmaal gevonden is het oppassen geblazen dat je die code niet zo onhandig toepast dat het opvalt, al zei de Oostenrijkse schrijver Alfred Polgar, dat plagiaat wellicht de meest oprechte vorm van verering is.

Maar genoeg over de schrijver want die vormt slechts de helft van het zogenaamde koningskoppel. Iedere verteller heeft een luisteraar nodig, iedere schrijver een lezer. Er wordt veel gesproken over het talent van de schrijver, maar lezen is net zo goed een kunst. Het is meer dan een technische vaardigheid waar je vroeger op je rapport een cijfer voor kreeg.
Lezen is een samenspel, een een-tweetje, waarbij de voorzet van de schrijver door de lezer met een snoekduik à la Van Persie ingekopt mag worden.

Voor een goed boek moet je namelijk moeite doen. Er wordt je gevraagd je grenzen te verleggen, in een wereld te stappen die je niet kent, je in te leven in iemand anders. Je bent geen toeschouwer, maar deelgenoot en dat maakt je kwetsbaar. Ieder verhaal, hoe bijzonder ook, blijft een sluimerende verzameling woorden, totdat de lezer het wakker kust.

Het goede nieuws is dat die inspanning wat oplevert. Amerikaanse onderzoekers hebben onlangs ontdekt dat mensen die romans en poëzie lezen een groter empatisch vermogen hebben dan lezers van populaire fictie, waarin de hoofdpersonen zich over het algemeen een stuk voorspelbaarder gedragen.

Maar er is ook een keerzijde. De internetgeneratie zou een ‘twitterbrein’ ontwikkelen. Internetartikelen krijgen maar een paar seconden de kans om zich te bewijzen voordat de lezer doorklikt. Dit digitale leesgedrag zou zich nu verplaatsen naar offline lezen. In romans springen jongeren van pagina naar pagina, scannend naar kernwoorden en ze lijken hierdoor de vaardigheid van het traditionele “diep lezen” te zijn verloren.


Door het aanpassingsvermogen van de hersenen zou het brein dit vluchtige leesgedrag wel eens als de enige juiste manier van lezen, kunnen adapteren.

Toch zie ik het persoonlijk niet somber in. Uit de recensies en commentaren op mijn debuutroman ‘Alea’ wordt duidelijk dat de mensen zich herkennen in Odiels worsteling, dat ze haar graag helpen om de geheimen op het eiland te ontrafelen. Ze zijn trots op hun rol als ontdekker van de tussen de regels in verstopte boodschap. Ze zijn ontroerd, verward, geschokt en geraakt. Daar kan je als schrijver, in opperste dankbaarheid, alleen maar uit concluderen: ‘Alea’ heeft de perfecte lezers!


Mijn debuutroman Alea is nu te koop in iedere boekhandel en online o.a. bij bol.com

Deze column verscheen eerder op Shyama in Boekenalnd